Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερα ράφια σούπερ μάρκετ και παντοπωλείων γεμίζουν με προϊόντα «ολικής άλεσης». Ανάμεσά τους, πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν τα ζυμαρικά. Σπαγγέτι, πέννες, κριθαράκι και χυλοπίτες ολικής άλεσης παρουσιάζονται ως πιο υγιεινές επιλογές — και όχι άδικα.
Σε αντίθεση με τα κλασικά λευκά ζυμαρικά που παρασκευάζονται από εξευγενισμένο (ραφιναρισμένο) αλεύρι, τα ζυμαρικά ολικής άλεσης παρασκευάζονται από αλεύρι στο οποίο όλος ο σπόρος του σιταριού αλέθεται: το ενδόσπερμα, το πίτουρο και το φύτρο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρο και άλλα ιχνοστοιχεία, καθώς και φυσικά αντιοξειδωτικά.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων, η αυξημένη κατανάλωση δημητριακών ολικής άλεσης συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις, καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου, βελτιωμένη γαστρεντερική λειτουργία και μεγαλύτερο κορεσμό, βοηθώντας στην καλύτερη διαχείριση του βάρους. Η κατανάλωση τουλάχιστον 25-30 γραμμαρίων φυτικών ινών ημερησίως θεωρείται ιδανική και τα ζυμαρικά ολικής άλεσης προσφέρουν περίπου δυόμιση φορές περισσότερες ίνες σε σχέση με τα συμβατικά λευκά.
Η ελληνική διατροφή, πριν τη βιομηχανοποίηση των αλεύρων, βασιζόταν σε ψωμί και ζυμαρικά ολικής άλεσης — ειδικά στην ύπαιθρο. Το σύγχρονο ενδιαφέρον για υγιεινή διατροφή και πρόληψη χρόνιων παθήσεων επανέφερε αυτή την παράδοση, αυτή τη φορά με βάση τη γνώση και την επιστήμη. Οι Έλληνες καταναλωτές δείχνουν αυξημένη εμπιστοσύνη στα προϊόντα ολικής άλεσης και οι πωλήσεις ζυμαρικών αυτής της κατηγορίας αυξάνονται σταθερά την τελευταία δεκαετία.
Πολλοί εξακολουθούν να διστάζουν λόγω της πιο γεμάτης γεύσης ή της διαφορετικής υφής. Ωστόσο, με σωστό μαγείρεμα και τα κατάλληλα υλικά — όπως ελαιόλαδο, φρέσκα λαχανικά, ντομάτα, τυριά ή και όσπρια — η διατροφική υπεροχή μπορεί να συνδυαστεί απόλυτα με απολαυστική γεύση. Ζυμαρικά όπως το κριθαράκι ολικής, οι χυλοπίτες με αλεύρι σκληρού σταριού ή τα στριφτάρια από αλεύρι ζέας κερδίζουν θέση όχι μόνο στο καθημερινό τραπέζι αλλά και σε δημιουργικές γαστρονομικές συνταγές.
Η μετάβαση στα ζυμαρικά ολικής άλεσης δεν χρειάζεται να είναι απόλυτη. Μπορεί να γίνει σταδιακά, με μερική αντικατάσταση ή εναλλαγή, ανάλογα με τις ανάγκες και τις προτιμήσεις κάθε νοικοκυριού. Δεν είναι πανάκεια, αλλά είναι ένα μικρό, ουσιαστικό βήμα προς μια πιο υγιεινή καθημερινότητα.
Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για μόδα. Πρόκειται για μια επιστροφή στην αυθεντικότητα, στη διατροφή των προγόνων μας, αυτή τη φορά με τη σφραγίδα της επιστημονικής γνώσης και της σύγχρονης επιλογής.